Chương XIX

Gần trưa, Pháp Hư tiếp bà Thông, trong khi Xóm Chài ngồi gần bên đợi nghe lệnh. Bất cứ khi nào tiếp riêng một người khác phái ông thường nài có sự hiện diện của một người thứ 3. Rõ ràng là trong vòng các đệ tử thân cận, trụ trì Am Bá Vân rất nghiêm khắc với các luật lệ. Nhiều ông tăng trẻ vì không biết cách đối đãi với đàn bà cuối cùng phải cởi áo và trở thành chồng của các người đàn bà ấy. Chỉ có sự tỉnh thức của người đàn ông mới giúp ông thoát khỏi mắc bẫy của người đàn bà và có thể dạy bà biết thế nào là đúng, sai. Vấn đề này có từ thời Đức Phật. Một sư cô tên là Vasika phải lòng ANAN. Với tâm tỉnh thức ông đã cứu được mình và cô ấy.
-Bà thấy “phồng-xẹp” có rõ ràng không ?
Trụ trì hỏi người đàn bà 40 tuổi. Bà ta định ở tu viện một tuần, nhưng Pháp Hư bảo bà ở thêm một tuần nữa vì “cảm thọ” cho ông biết bà ta sẽ không may. Nếu bà ta tập Thiền Minh Sát trong tu viện trong 15 ngày thì bà ta sẽ không sao cả.
-Đôi khi rõ, đôi khi không, thưa thầy.
Vừa lúc đó Bảo Hy tới nơi. Thấy có khách ông định rút lui, nhưng trụ trì cản ông lại.
-Bảo Hy, ông có chuyện hỏi sao ? Hãy vào đi.
Bảo Hy chào trụ trì rồi kiếm chỗ ngồi, bà Thông quỳ lạy Bảo Hy 3 lần.
-Tôi đang phỏng vấn bả. Vì ông sẽ dạy Thiền Minh Sát trong tương lai, nên tốt nhất là ông hãy quan sát.
-Vâng ạ !
Xóm Chài đi lo việc khác.
-Thưa thầy, mấy lần tập vừa rồi không mấy tốt.
-Tại sao ? Bà nhớ nhà à ?
-Không thưa thầy, con buồn ngủ, dù đang tập thiền hành.
-Và khi ngồi thiền bà chẩy rãi miệng có phải không ?
-Vâng, thầy nói như là trông thấy vậy.
-Tôi vừa trông thấy, vừa kinh nghiệm. Đó là trở ngại thụy miên. Đó là lý do tại sao bà buồn ngủ mọi lúc.
-Làm sao tránh được trở ngại này ? Thưa thầy.
-Ăn ít, thay đổi tư thế luôn : đi, đứng, ngồi và nhất là phải ở ngoài trời. Cương quyết thành công là điều cần nhất.
-Tu cho tốt rất khó, thưa thầy. Con thấy mất tinh thần.
-Đừng nản chí chứ, bà đương không may, nếu bà chịu thua, bà sẽ gặp khó khăn ngay. Bà phải cố gắng vượt qua.
Vào lúc đó một người đàn bà trung niên vào, chào trụ trì và thưa :
-Thầy có nhớ con không ?
-Ai quên được bà bếp Buôn chứ ? Bà thế nào ? Lâu không gặp bà .
Bà Buôn là đầu bếp của tu viện nhiều năm trước, bà chuyển đến tỉnh Phi và không thấy đến bây giờ.
-Con muốn đến đây mỗi ngày nhưng xa quá, và phương tiện khó khăn.
Bà liếc nhìn người đàn bà mặc đồ trắng, ngồi im lặng trước mặt trụ trì. Nhìn rõ mặt người đàn bà ấy, bà càng ghét thêm vì nó giống mặt người vợ mới của chồng bà. Bà ly dị chồng trước và tái hôn với người sau. 2 bà chẳng có liên hệ gì với nhau mà sao bà vẫn ghét. Pháp Hư cảm thấy thương bà Thông, bà có nhiều kẻ thù trong kiếp trước. Ông hỏi :
-Bà còn gì cần hỏi không ? Nếu không bà có thể về phòng mà tập. sáng mai tôi không có ở đây, tôi phải đi tụng kinh ở đám cưới của cháu tôi. Nếu có vấn đề gì khi tập thì bà sẽ hỏi tôi vào buổi trưa. Nhớ kỹ không được rời khỏi tu viện đấy. Bây giờ bà có thể đi.
Người đàn bà quỳ lạy trụ trì 3 lần và đi. Bà Buôn nhìn bà ghét bỏ.
-Thật rất tệ.
Bà Buôn nói mà không hiểu tại sao.
-Sao thế ? Bả không làm hại gì bà mà ?
-Con ghét bả, dáng đi rất xấu, mông lắc qua lắc lại.
-Làm ơn đứng dậy và bước đi theo lối này.
Bà Buôn làm theo lời, bước đi vài bước và trở lại chỗ ngồi khi Pháp Hư gọi :
-Bà Buôn, bà có thấy bà khi bước đi thì mông bà lắc xấu hơn bà Thông không ? Vậy mà bà dám chỉ trích bả.
-Con bước làm sao, không phải là chuyện của thầy!
-Vậy làm sao bà lại chỉ trích bả ?
-Vì con ghét bả.
-Tôi biết vì sao bà ghét bả. Có phải là bả trông giống vợ của chồng cũ bà không ?
Bà Buôn không nói được một lời nào một lúc lâu rồi nói :
-Đúng vậy ! Sao chuyện gì thầy cũng biết ?
Bảo Hy chêm vào :
-Đạo hữu, hãy nói tử tế một chút đi. Nói vậy thêm tội.
Bà Buôn cảm thấy ông tăng mới thật đáng ghét.
-Bảo Hy đừng để ý đến bà ta. Đó là nghiệp của bả.
-Nhưng con nghĩ là cách cư xử này có thể sửa được, còn hơn là để nghiệp thao túng.
-Bà đến đây cách nào và vì việc gì ? Bà đã không nói cho tôi biết. Tử khi bà đến đây bà không ngớt chỉ trích người này, người kia, tính bà không đổi tý nào.
Pháp Hư nói thẳng nhưng bà Buôn vẫn giữ im lặng.
Nhiều năm trước bà làm đầu bếp, tự phụ mình là chuyên gia nên xem nhẹ người khác. Họ thường nói xấu bà sau lưng :
-Bả tuy ở tu viện nhưng vẫn làm việc xấu.
-Con muốn ở đây một tuần giúp đỡ việc bếp nước, vả lại con nhớ thầy quá !
-Được rồi, tôi sẽ để bà chung phòng với bà đó. Có lẽ bà phải học thương bả.
-Không ! Không ! Con không muốn ở với người con ghét.
-Vậy thì bà ở với người bà thương. Hãy đến ở phòng phương trượng với tôi.
-Kỳ diệu. Thưa thầy.
-Nếu bà có tư tưởng xấu bà sẽ xa địa ngục, rồi bà sẽ làm phiền tôi, cả 2 chồng bà sẽ trách tôi.
Nghe vậy Bảo Hy thấy ghét bà ta, không biết rằng ý xấu đương tấn công ông.
-Vậy thầy cho con ở đâu ?
-Bà có thể ở phòng nào còn trống. Nhà thiêu xác hãy còn trống đấy.
-Đừng cười con. Bà Buôn này không chết trước người mình ghét đâu.
-Bà nói như bà có thể định được ngày chết. Nhưng như tôi thấy thì những người nói thế sẽ chết trước.
-Thầy rủa con, thật là sui sẻo !
Một ông cụ già chừng 60 tuổi vào xin thuốc :
-Con gái con bị xuyễn, xin thầy ban cho con thuốc trị.
-Tôi không có, nhưng tôi có thể chỉ cho ông cách làm.
-Con đi tìm phòng ở.
Bà Buôn lạy trụ trì 3 lần rồi đi, trước khi đi bà còn nói :
-Hôm nay là ngày gì vậy ? Gặp toàn đồ gì đâu ?
-Bà nói ai ?
Bà Buôn không trả lời, đi thẳng.
Người đàn ông nổi giận :
-Thưa thầy, bà ấy là ai ? Xấu mồm như thế con sẽ đánh gẫy răng cho mà biết.
-Đừng để ý đến bà ta, lo làm thuốc xuyễn cho con ông đi.
Người đàn ông vội lạy trụ trì 3 lần rồi đi.
-Ông có điều gì hỏi không ?
-Con có một điều thôi : Những gì con ăn, uống đều thấy ngon là tại sao ?
-Đó là vì ông bị trở ngại vì vị giác.
-Đó là xấu hay tốt, thưa thầy ?
-Không tốt ! Đối với người thường thì không sao. Nhưng với người tu thiền thì không tiến bộ được.
-Thế thì phải làm sao ?
-Phải quán khi ăn. Phật dạy ăn để mà sống, không phải sống để mà ăn.
-Nói tóm lại là phải tỉnh thức khi ăn có phải không ?
-Phải, tỉnh thức rất quan trọng để trừ ngũ cái.
-Thưa thầy, tại sao một người ở tu viện mà vẫn phạm tôi. Chả hạn bà Buôn đã ở tu viện nhiều năm rồi.
-Vài ông tăng ở đây sao vẫn phạm lỗi vậy ? Bà Buôn cũng vậy thôi.
-Sao thầy lại nói về con vậy ?
Bà Buôn đi qua hỏi .
-Thật tốt là bà đến đây, bà đã tìm ra chỗ ở chưa ?
-Vâng, con đến để báo cho thầy quý mến.
-Ngừng, đừng nói thế không tốt đâu.
-Nhưng con thích thế, con ở đối diện với phòng của người đàn bà đó, và con sẽ làm bả phát điên.
-Làm ơn đi bà Buôn. Bả đến đây để làm công quả, làm phiền bà là một cái tội. Bà tới đây thật tốt. Vì tôi sẽ giảng cho bà. Bà Buôn, bà thật xấu, tại sao bà tập Thiền Minh Sát mà không có chút tiến bộ nào ?
-Con mà xấu ư ? Con đến đây để giúp việc bếp nước, sao thầy lại chỉ trích con như thế ?
-Ngưng nói và ngồi xuống. Nói với tăng như thế là vô lễ.
Bà Buôn miễn cưỡng ngồi xuống.
-Tôi cám ơn ý định giúp đỡ về bếp nước của bà, nhưng sao bà hành xử như vậy ? Tập tốt mà không chừa xấu ?
-Vâng, con sẽ đổi thái độ.
Bà Buôn nói dối trụ trì và bỏ đi. Pháp Hư lắc đầu :
-Làm sai mà không chịu nhận lỗi. Ngày nay có nhiều người như thế.
-Bà ta tập Thiền Minh Sát mà vẫn làm xấu sao ?
-Nếu thực hành thiền thì bà ta có thể kiểm soát được hành vi của mình.
-Vì bà ta thiếu cố gắng. Bà ta không Chánh Tinh Tấn.
-Bà ta cố gắng nhưng không tỉnh thức có phải không ?
-Phải. Ông hiểu nghiệp rất mau. Bảo Hy có lẽ ông sẽ được giải thoát ngay trong đời này.
-Thưa thầy con mong vậy.
-Nếu là thế ông về phòng mà tập. Đừng quên sáng mai chúng ta phải đi từ 4 giờ rưỡi sáng. Tôi đã hoãn lại nửa giờ. Tôi sẽ bảo Xóm Chài thông báo cho các ông tăng kia.
Bảo Hy chào rồi đi. Ông niệm thầm tỉnh thức thay vì trái, phải khi bước đi.